KATILIM FINANS / 24

46 D O S Y A İslam’da meşru yoldan mülkiyet kazanmanın dört farklı yolu vardır: a AKIT: Meşru mülkiyet sahibi olmanın en kolay ve yaygın şeklidir (Satış akdi gibi). Akitlerin faizsizlik, bilinmezlik, aldatma ve çekişme içermeme gibi temel ilkelere uygun yapılması esastır. b İSTIHKAK: El emeğiyle bir şey kazanmak (Sanat- kârın ücreti gibi). c İSTILA’: Dinen meşru sahipsiz mallar üzerinde zilyetlik kurmak (Avlanmak veya devletin izniyle ölü araziyi ihya etmek gibi). d HALEFIYYET: Ölene varis olmak gibi. Bu sayılan- ların dışındamal edinme, dinen bâtıl yoldanmal edin- medir. Örneğin haram bir malı satmak, ölçüde-tartıda hile yapmak, aldatmak, faizli kazanç elde etmek, gasp, hırsızlık, devletmalını zimmete geçirmek ve rüşvet gibi hususlar İslam’a göre bâtıl yollardan mal edinmedir. İSLAM, HILE YAPANLARLA MÜCADELE ETMIŞTIR İslam, Hz. Peygamber döneminden itibaren piyasada sıkı kontroller yapmış; çarşı ve pazarda hile yapanlarla, piya- saya bozukmal sunanlarla, müşteriymiş gibi davranarak fiyatı kızıştıranlarla, pahalı satanlarla, stokçuluk yapanlar- la, kalite ve temizlik hususunda kusurlu olanlarlamücadele etmiş ve onlara muhtelif cezalar kesmiştir. İslam hukuku, piyasada faaliyet gösterenlerin hak ve menfaatlerini korurken belli ilkelerden hareket etmiştir. Mağdurlara şikâyette bulunma, zararı tazmin etme/ettir- me ve muhayyerlik hakkını kullanma gibi çeşitli haklar tanınmıştır. Ticari kusur veya suç işleme durumunda uyarı, kınama, mahkemeye sevk etme, suçlunun yüzünü karala- ma, hayvana ters bindirme, teşhir etme, zorlama ve hapis gibi farklı ceza türleri uygulanmıştır. Bu türden hukuki bir yaptırımamaruz kalmamak için ticaret ehlinin ölçü veya tartıda hile yapmaması, piyasaya bozuk ya da kalitesizmal özellikle de gıdamaddesi arz etmemesi gerekir. Alışverişte aldatmanın (olmaması) bir diğer temel ilkedir. Bu neden- essentially halal, is riggedwith haram, it becomes invalid. For example, if a company stirs up trouble into the work undertaken, it turnswhat was once halal into haram. There are 4 legitimate ways to acquire a property in Islamic law: a CONTRACT: It is the easiest andmost commonway to acquire legitimate property (Like a sales contract). It is essential that the contracts complywith fundamental principles such as not including interest, uncertainty, fraud, and dissension. b CLAIM: To gain something by manual labour (As the wage of the artist) c INCURSION: To take possession of properties that are legitimate and without an owner (Such as hunting or reclaiming of the dead land with the permission of the state) d SUCCESSION: To be a successor to a dead person. Acquiring property inways other than the above-men- tioned ones is invalid for Islamic law. Examples such as selling a haramcommodity, duping themeasure-scale, fraud, obtaining interest-bearing income, usurpation, theft, embezzling state property, and bribery are not valid means of acquiring property according to Islam. ISLAMHAS ALWAYS FOUGHT AGAINST ILLICIT WAYS Islamhas imposed strict controls in the market since the time of Our Prophet, fought against thosewhomanipulated the markets, released bad products, disrupted the prices by acting as customers, demanded higher prices, stocked products, and sold defective products in terms of quality and hygiene and imposed various fines on thesematters. The Islamic lawacts on certain principleswhile protecting the rights and benefits of the market members. Victims are granted various rights such as making a complaint, compensation for their damages and using their right of option. In cases of trade defects and crimes, there have been different types of penalties such as warning, con- A commodity turns into a property when it comes under the control of a person on a legitimate ground Mal; meşru bir gerekçeye dayalı olarak kişinin hâkimiyeti altına girdiğinde, mülkiyete dönüşür